Troepenmacht in Suriname TRIS

Suriname krijgt 5 DAF YP-408

"Het moet ergens in 1971 tot de legertop zijn doorgedrongen dat het ZO niet langer kon; Suriname verdedigen met materieel uit de 2e wereldoorlog. Als we zouden worden aangevallen, dan konden we toch onmogelijk de vijand tegemoet rijden in onze Canadese GMC Otters uit 1943.

...Canadese GMC Otters uit 1943
Foto: Pieter de Wit

Al onze Otters reden altijd braaf mee in de parade, die in Suriname twee keer per jaar werd gehouden. Maar als onze 5 rijklare Otters voorbij waren getrokken, volgde steevast ons enige exemplaar DAF YB 616 takelwagen. Hij vervulde de rol van bezemwagen, voor het geval dat.

Ons hele militaire wagenpark bestond uit 55 voertuigen! Al onze NEKAF jeeps ( 25 stuks), alle 20 exemplaren DAF YA 314’s, onze 2 stuks DAF YA 126 Wep 1-tonners en zelfs onze twee bussen van het Amerikaanse schoolbustype reden op benzine.

Maar de tijden veranderden. Ergens in januari 1972 zal het zijn geweest, dat zowat alle beschikbare dienstplichtige chauffeurs op een morgen naar de Nieuwe Haven van Paramaribo werden gestuurd, zonder hun voertuigen. Het KNSM motorschip LADON lag aan de kade met maar liefst 5 pantserwagens van het type DAF YP 408 in haar ruim. Het dieseltijdperk van de Troepenmacht in Suriname (TRIS) was begonnen.

  Het KNSM motorschip LADON... 
Foto: Pieter de Wit

Wij als dienstplichtigen van de Transportafdeling verheugden ons erg op dit buitenkansje, namelijk een ritje vanaf de haven dwars door Paramaribo in de eerste echte naoorlogse pantserwagen. Wij stonden vol spanning te kijken toen de eerste YP in de takels uit het ruim gehesen werd en op de kade werd gezet. De 2e YP volgde al snel. Volgens ons kon er nu gereden gaan worden. Er was namelijk een adjudantrij-instructeur aanwezig in de haven, die een week ervoor speciaal uit Nederland was ingevlogen. Groot was echter onze teleurstelling toen een boerentractor verscheen met een aangekoppelde dieplader. Een lierkabel werd uitgetrokken en de YP werd op de dieplader gelierd, zonder de motor te starten. Onze commandant kapitein Monteban die de hele operatie leidde, wees een man of vier van ons aan die bovenop de YP moest plaatsnemen. Die andere dieselmotor, namelijk die van de tractor werd gestart en in een slakkengangetje ging het door de stad naar het Kampement. Geen ritje erin, maar er bovenop en dat hangend achter een boerentractor. Het voelde niet groots!

  ...Het voelde niet groots!
Foto: Pieter de Wit

Dit tafereel herhaalde zich nog twee keer met de 2e en de 3e YP. Bij de 4e en de 5e YP veranderde onze kapitein van tactiek. De dieplader werd naast het schip gezet en de YP werd direct op de dieplader gezet, zodat er niet gelierd hoefde te worden. In alle vijf gevallen werden de motoren van de YP’s niet gestart en deed de boerentractor het voor ons vernederende werk. Een beetje vreemd was het wel dat toen de YP’s eenmaal veilig binnen de hekken van de Transportafdeling stonden er de nodige kisten uit de 5 YP’s werden gehaald.

...dieplader
Foto: Pieter de Wit

Volgens onze commandant zaten die vol met de benodigde reserveonderdelen. Na het uitladen van de kisten werden de motoren van de YP’s een voor een gestart. Die werkten prima. De YP’s hadden dus best door de bevoegde adjudantrijinstructeur gereden kunnen worden. Maar door die vele kisten met reserveonderdelen was er dan toch geen plaats voor ons geweest IN het voertuig. Hadden we er in ieder geval toch maar lekker bovenop gezeten! Dat nam niemand ons meer af.

Bekijk alle bij dit artikel behorende foto's in het archief

In 2003 kwam ik op een reünie van het 4e peloton B-Cie onze luitenant van destijds tegen. Ik vertelde hem het verhaal over de ontscheping van de YP’s in 1972 en de teleurstelling over het ritje achter een boerentractor hangend. Hij schoot in zijn lach en vertelde de ware oorzaak van onze eertijds misgelopen rit IN een YP 408. De kisten met reserveonderdelen hadden nauwelijks reserveonderdelen bevat. Bijna alle kisten hadden vol gezeten met privé-spullen, bedoeld voor een aantal officieren. Die hadden een slimme manier gevonden om buiten het zicht van de Surinaamse douane om wat spulletjes Suriname binnen te krijgen."

Door: 490823571, dienstplichtig soldaat


De kentekens: KN 75-28 KN 75-32 KN 88-45 KN 88-46 en KN 88-48

Uit: het Tris blad. Met dank aan Ad Weeda.

"Het Prins Bernhard Kampement in Paramaribo aan de Gemenelandsweg. Net even een stuk weg van het Zanderij kampement waar we het laatste stukje opleiding kregen als "Jungle Fighters". In de gebouwtjes achter het kanon was als laatste Kolonel Woerlee en zijn staf met dokter gehuisvest, de opperbevelhebber van de TRIS. Later generaal Woerlee geworden en nu buiten dienst."
Foto: Wim den Dunnen, tekst: Frits Tor

Koninginnedag 1974. Foto Han van Amersfoort.
Toenmalig Gouvernementsplein, nu Onafhankelijkheidsplein met links nog het standbeeld van Koningin Wilhelmina.

Foto Cees van Es. De KN-75-28

Foto Cees van Es.

Zanderij. Foto van Han van Amersfoort

Foto's: Dick Bloemendaal: "Taak was om in, met name 1974 en 1975 ondersteuning te bieden bij BBE (Bijzondere Bijstands Eenheid). We zaten tegen de onafhankelijkheid aan en de mogelijkheid dat er onlusten ontstonden was aanwezig. Deze ontstonden ook (uitbranden panden Watermolenstraat / betoging cq petitie aanbieding gouverneurshuis etc.) maar YP’s werden niet ingezet. Zelf hadden we ze aangepast met de ‘’barriers’’ van prikkeldraad op de voorzijde en het op linie rijden tav evt betogingen in de stad te bestrijden. Maar ook op de Savanne werden ze ingezet. "

Oefenen op Zanderij 1. Foto dankzij Moos Raaijmakers [ klik voor groot ]

Oefenen op Zanderij 2. Foto dankzij Moos Raaijmakers [ klik voor groot ]

[ klik voor groot ] Oefenen op Zanderij, Lockheed Constellation op de achtergrond.

Uitstapje: Geschiedenis van de Lockheed Constellation Starliner L-1649-A op Zanderij.
In 1957 nieuw geleverd aan Trans World Airlines (TWA) voorzien registratienummer N7324C en in 1961 omgebouwd tot vrachtvliegtuig. TWA gebruikte het toestel als zodanig tot het in 1964 werd verkocht. Na meerdere eigenaren, lease- en verhuurconstructies werd het toestel onherstelbaar beschadigd toen het de bomen raakte bij het opstijgen voor een smokkelvlucht vanaf Zanderij eind 1968 of begin 1969. De vleugelrand raakte beschadigd en de nummer 2 motor vloog in brand. Met moeite kon het toestel terugkeren naar het vliegveld en werd daar voorgoed achtergelaten. Landingsrechten en parkeergeld werden nooit afgedragen. Het toestel vloog op dat moment voor Trans American Leasing, maar het kleurenschema van TWA is nog steeds te herkennen (zie onderstaande foto). De N7324C werd rond 1988 gesloopt. bron: 'The Lockheed Constellation' by Peter J. Marson via ruudleeuw.com

Foto Han van Amersfoort: "Oefening BBE, Bijzondere Bijstands Eenheid, 1975 vóór de onafhankelijkheid. Vliegveld Zanderij. Tegenwoordig zouden we dit de ME noemen. Gelukkig nooit in actie hoeven te komen." [ klik voor groot ]

Foto Han van Amersfoort. TRIS YP uitgerust met een Bren .303 [ klik voor groot ] Waarschijnlijk de
KN 75-32. De Bren was het boordwapen van de GMC Otter.

Foto Han van Amersfoort. Twee TRIS YP's bij O.P. savanne 1974-75  Om welke YP's het gaat is (nog) niet duidelijk. [ klik voor groot ]

Op 25 november 1975, bij de onafhankelijkheid van Suriname werd de TRIS opgeheven. Het materieel van de TRIS, dus ook de vijf YP's werden overgedragen aan de Surinaamse krijgsmacht (SKM).

~~~~~~~~

Pantsermonument.

Twee ex-TRIS YP's, de KN 75-28 en de KN 88-48 staan tegenwoordig op de pantsermonument bij de Ayoko kazerne. Een derde ex-TRIS staat bij de appèlplaats van de Membre Boekoe kazerne. Het lot van de overige twee YP's is onbekend.

Links



www.tris.nl

www.trisonline.nl



 

TRIS MUSEUM
In Zwijndrecht aan de Burgemeester de Bruinelaan wordt (2010) aan het nieuwe TRIS Museum gewerkt. Hier is straks onder andere plaats voor de collectie gerestaureerde legervoertuigen. Sinds maart 2010 hoort daar ook een YP408 bij. De KN 88-89 werd door de toenmalige eigenaar Jo van Kemseke op Marktplaats te koop gezet en Triscontacten voorzitter Ad van Wingerden sloeg toe. Het voertuig is nu aan de voorzijde voorzien het TRIS embleem en heeft zijn eerste optreden al gehad.

TERUG